Irklara göre beslenme

Malteser

Köpek beslenmesi ırk, cinsiyet, yaş, iklim, hareket, deri izolasyonu ve hastalık durumlarına göre farklılık göstermektedir. Beslenmenin farklılığı ve özelliği açısından saydığımız bu faktörlerden, hayvanın ırkı en az etkili olandır. Hangi ırktan olursa olsun, bazı özel ırklar dışında, fizyolojik durum ve çevre şartlarının haricinde, beslenmede fazla bir farklılık yoktur. Cüce ırklar (Chihuahua, Yorkshire-Terrier, Pinscher, Malteser vb.), Küçük ırklar (Dackel, standart Pudel(Poodle), Beagle, Cocker-Spaniel vb.), Orta Büyük ırklar (Basset, Bullterrier, Chow-Chow, Dalmaçyalı, Setter, Boxer vb.), Büyük ırklar (Alman Kurt Köpeği, Dobermann, Rottweiler vb.) ve Dev ırklar (Alman Dogge, Kangal, Bernhard vb) köpek ırkları sınıflandırmasıdır. Ortalama canlı ağırlık 2,9 kg ile 80 kg arasında değişmektedir.

Pudel

Köpek ırkları arasında beslenme açısından en büyük fark, enerji alımında ortaya çıkmaktadır. Normalde 0,45-0,55 MJ/kg CA0,75/gün olan enerji alımı, dev ırklarda (Alman Dogge, Kangal, Bernhard vb) 0,7 MJ değerine ulaşmaktadır. Yine çalışan, spor ve av köpeklerinde yapılan işe göre alınan enerji oranı normal şartların 3 katına kadar çıkmaktadır. Büyük (Alman Kurt Köpeği, Dobermann, Rottweiler vb) ve dev ırk (Alman Dogge, Kangal, Bernhard vb) köpeklerin büyüme dönemlerinde fazla enerji, protein ve Ca alımı sonucunda iskelet yapısında problemler oluşmaktadır (hypertrofik Osteodistrofi). Bunun için bu ırk köpeklerde aşırı bir beslenmenin yapılmaması gerekmektedir.

Dackel

Diğer bir beslenme farklılığı Adipositaz (aşırı kilo) durumunda ortaya çıkmaktadır. Labrador, Cairn Terrier, Cocker Spaniel, Uzun Tüylü Dackel, İskoç Çoban Köpeği, Basset, Beagle ırkı köpekler Adipositaza karşı yatkındırlar. Bu köpek ırklarının beslenmesinde fazla miktarda enerji alınmamasına dikkat edilmesi gerekmektedir.

Dalmaçyalı ırkı köpeklerde, genetik olarak ürik asidin, allantoine çevrilememesi nedeniyle, purin içeren besinlerin verilmemesi gerekir. Özellikle purince zengin, sakatat, dil, kalp, balık, maya gibi ürünlerin yerine, daha az purin içeren yumurta, süt ve sebzeler tercih edilmelidir. Bu şekilde beslenmediği zaman idrar yollarında ürik asit taşları şekillenir. 

Basset

Dackel, Basset, İrlanda Setter ırkı köpeklerde de Sistin taşları oluşmaktadır. Rasyona fazla bağlı olmayan bu taşların oluşumunu engellemek için, idrarın alkali olmasını sağlayacak bileşikler hayvanlara verilebilir (1 g NaHCO3/5 kg CA).

H. Can Kutay
İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı

Can Kutay, 1973 İstanbul doğumlu. 1991 yılında İstanbul Erkek Lisesini bitirdikten sonra, 1997 yılında İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesinden mezun oldu. 1998 yılından itibaren aynı fakültenin Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Ana bilim Dalında Araştırma Görevlisi olarak çalışmakta ve doktorasını yapmaktadır. Almanca ve İngilizce bilmektedir.